Хими

Сэдэв: Химийн урвал, түүний ангилал

1.Исэлдлийн хэм өөрчлөгдөхгүйгээр явагдах урвал

а. Солилцох урвал

б. Гидролизын урвал

в. Дулааны илрэлтэй зарим урвал

2. Исэлдлийн хэм өөрчлөгдөж явагдах урвал

а. Задрах

б. Исэлдэх

в. Ангижрах

г. Халах

д. Исэлдэн ангижрах урвал

3. Катализийн урвал /катализаторын оролцоотой явагдах урвал/

4.Термохимийн урвал

Урвалын үед дулааны илрэл гарч байгаа урвалыг хэлнэ. Дотор нь 2 ангилна.

Экзотерм – Дулаан ялгаруулж байвал /+Q/

Эндотерм – Дулаан шингээж байвал /-Q/

Урвалыг мөн чиглэлээр нь эргэх ба үл эргэх гэж ангилдаг. 

Урвал тогтмол явагдаж байвал, мөн тунадас, хий, ус үүсгэж байвал үл эргэх. Үүнээс бусад нөхцөлд эргэх урвал.

Валент чанар – холбооны тоог илэрхийлэгч

Исэлдэхүйн хэм – урвалын үед шилжиж буй электроны тоог заадаг. Хүчилтөрөгчийн исэлдэхүйн хэм тогтмол -2 байдаг. Дан бодисуудын исэлдэхүйн хэм 0 байдаг.

Одоо дээр бичсэн урвалын төрлүүд дээр жишээ бичье:

Солилцох урвал : BaCl + H₂SO₄ = BaSO₄ + 2HCl

Гидролизын урвал : AlCl₃ + H₂O = Al(OH)₂ +HCl

Дулааны илрэлтэй зарим урвал : N₂ + 3H₂ = 2NH₃ + Q

Задрах : 2KClO₃ = 2KCl+ 3O₂

Исэлдэх: 2Na₂ + O­­₂ = 2Na₂O

Исэлдэн ангижрах урвал: 2NH₄NO₃ = 3N₂O+2H­₂O

Катализийн урвал: P_ул­ + O₂ ----Ni---- P₂O_5­ /Никель катализатор/

Экзотерм – Дулаан ялгаруулж байвал /+Q/ : CaCl₂ + H₂O = Ca(OH)₂ + HCl + Q